Bioprinting voor medische innovaties en kweekvlees

Door onze partner Brightlands Chemelot Campus

Het lectoraat Material Sciences van Zuyd Hogeschool en partnerorganisatie CHILL, gevestigd op Brightlands Chemelot Campus, beschikken sinds kort over een geavanceerde bioprinter waarmee biologische cellen en weefsels in modelvorm kunnen worden geprint. Deze technologie maakt het mogelijk om op kleine schaal te experimenteren met 3D-structuren en weefselcomposities – tot aan het printen van een stukje biefstuk.

Volgens Olaf Brouwers, senior docent-onderzoeker bij de Academie Applied Science, biedt bioprinting waardevolle inzichten voor toekomstige toepassingen binnen zowel medische innovaties als duurzame voedselproductie.

De BioX 3D Bioprinter wordt binnen de Academie Applied Science ingezet voor onderzoek naar innovatieve toepassingen op het gebied van zowel medische - als voedseltechnologie. Olaf: ‘Met deze bioprinter kunnen studenten en onderzoekers werken aan concrete toepassingen in beide domeinen. Bioprinting is geen doel op zich, maar een krachtig hulpmiddel binnen een bredere ambitie richting duurzaamheid en innovatie.’

Alternatief voor dierproeven

Binnen de medische sector biedt bioprinting kansen om menselijke weefsels nauwkeuriger na te bootsen onder laboratoriumomstandigheden. Hierdoor kunnen dierproeven worden verminderd en krijgen wetenschappers beter inzicht in ziektes via menselijke celmodellen. Enkele toepassingen zijn onder meer de ontwikkeling van geavanceerde in-vitro modellen voor bijvoorbeeld hart- en vaatziekten of botgroei.

‘We concentreren ons nog op de onderzoeksfase, maar op termijn zou bioprinting ook kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van implantaten of zelfs functioneel weefsel voor transplantaties’, aldus Olaf. ‘Het gaat daarbij niet om het direct printen van organen, maar om het creëren van bouwstenen voor regeneratieve geneeskunde.’

Kweekvlees als toekomstperspectief

Behalve in de medische wereld speelt bioprinting ook een belangrijke rol in de opkomende sector van cellulaire agricultuur. Hierbij worden dierlijke producten – zoals vlees – geproduceerd zonder dat daar dieren voor hoeven te worden geslacht. De benodigde cellen worden in een gecontroleerde omgeving gekweekt en vervolgens met een bioprinter in een specifieke structuur gebracht, bijvoorbeeld een stukje spierweefsel dat sterk lijkt op biefstuk. Kweekvlees vraagt doorgaans minder land, water en energie dan traditionele veeteelt en draagt bij aan het verminderen van dierenleed. Bovendien biedt het perspectief op een duurzamere voedselproductie, met minder risico op antibioticaresistentie en zonder hormoongebruik.